آیین پایانی ششمین جشنواره سراسری نقالان علوی پایان این مسیر نیست، چراکه حسین ظاهری دبیر این جشنواره از پیش‌بینی پاتوق سه‌شنبه‌های نقالی در حوزه هنری صحبت کرده، پاتوقی که حضور عموم افراد در آن آزاد است و می‌تواند شرایط تدریجی برای آشنایی با آداب و شیوه اجرای یک مجلس سنتی را برای علاقه‌مندان فراهم کند.
مرکز هنرهای نمایشی حوزه هنری انقلاب اسلامی، ششمین جشنواره سراسری نقالان علوی را در اوایل تیرماه برگزار کرد.
در بخشی از متن فراخوان این جشنواره آمده بود:
«جشنواره نقالان علوی به عنوان مهم‌ترین و تنها رویداد نقالی و روایت‌های دینی در کشور می‌تواند ضمن ارتقای معرفتی و سطح فرهنگ عمومی در کشور با عنایت به اشتراکات زبانی، مذهبی، فرهنگی و ارائه مفاهیم انسانی با سایر کشورها در عرصه بین‌المللی نیز مؤثر باشد. در این میان غدیر به عنوان نقطه عطفی در تاریخ ادیان و بشریت همواره جایگاهی بی‌نظیر داشته است. در روایات نیز به تبلیغ و آگاهی بخشی ابعاد معرفتی این واقعه سترگ تأکید فراوان شده است که این خود تبلیغ ابعاد شخصیتی و سیره حضرت امیر (ع) نیز است و مصداق بارز حدیث شریف نبوی (ص) است که فرمودند:
فلیبلغ الحاضر الغائب و الوالد الولد الی یوم القیامه
ابلاغ کنند حاضران به غائبان و فرزند داران به فرزندان تا روز قیامت.»
برگزاری این جشنواره با رویکردهای فوق، در ۹ بخش متشکل از مسابقه بزرگسالان، کودکان، طلاب، دانش‌آموزی در دو مقطع ابتدایی و متوسطه و همچنین طومارنویسی، پژوهش و پایان‌نامه برتر دانشجویی، نمایشگاه پرده‌ها و نقاشی خیالی‌سازی پیش‌بینی شده بود.
به گفته حسین ظاهری، دبیر این دوره از جشنواره بعد از انتشار فراخوان حدود ۲۰۰ اثر از سراسر کشور به دبیرخانه جشنواره رسید؛ جلسات ارزیابی برگزار و آثار مورد ارزیابی قرار گرفت.
براساس ارزیابی کیفی هیئت انتخاب، حضور ۱۰ نقال در بخش بزرگسال، ۲۰ نفر در بخش کودک و نوجوان و ۱۰ نفر در بخش ویژه طلاب برای اجراهای صحنه‌ای و ۱۰ نفر از طلاب پرده‌خوان تأیید شد و در مجموع ۴۰ نفر در بخش صحنه‌ای اجرا کردند.
در طول برگزاری این جشنواره کارگاه‌هایی نیز درباره نقالی برپا شد، یکی از آن‌ها کارگاه ساختارشناسی اجرای نمایش‌های ایرانی با حضور داود فتحعلی بیگی، مدرس نمایش آیینی و سنتی بود.
در ادامه بخشی از مهم‌ترین مباحث مطرح شده در این کارگاه می‌آید:
«نقالی نوعی قصه‌گویی موفق است که از ابتدا تا انتها بتواند تماشاگرانش را نگه دارد. نقال باید به گونه‌ای حوادث را بازگو کند که تماشاگر بخواهد ادامه داستان را بشنود. یکی از مهم‌ترین منابعی که می‌تواند ما را در شناخت ساختار قصه‌ای که تعلیق داشته و انتظار زیادی به وجود می‌آورد کمک کند، قصه هزار و یک شب است. بنابراین اگر می‌خواهید در شیوه قصه‌پردازی و قصه‌گویی توفیق داشته باشید که تماشاگر دنبال ادامه داستان باشد، روی ساختار قصه‌های هزار و یک شب کار کنید تا بدانید که در اول روایت چه چیزی را باید بازگو کنید و تا آخر نقل چطور تماشاگر را تشنه شنیدن قصه نگه دارید.»
برگزیده‌های نقالان علوی چه کسانی بودند؟
سرانجام این جشنواره بعد از اتمام اجراها و کارگاه‌ها، در زمان تعیین شده به کار خود پایان داد و آیین پایانی آن در چهارم تیرماه در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد تا برگزیده‌های خود را بشناسد.
در این مراسم، حسین ظاهری دبیر ششمین جشنواره نقالان علوی با اظهار امیدواری از اینکه هفتمین دوره این رویداد به شکل پربارتر و با حضور چهره‌های جدید برگزار شود، گفت: امیدوارم همانطور که بر گلدسته‌های شهر اذان گفته می‌شود، گلبانگ ذکر و مدح و منقبت مولا علی (ع) عالم را فراگیرد.
در ادامه این مراسم حسنا جوادی‌پور به نقالی پرداخت و سپس برگزیدگان چهار بخش نونهالان، نوجوانان و طلاب و مقالات و پایان‌نامه‌های پژوهشی اعلام شد.
در بخش نونهالان لوح تقدیر و جایزه نقدی به محمد سام نعمتی از قم، حسنا جوادی پور از محلات، برسام علیزاده از تهران، زهرا قربانعلی زاده کاشان و حلما یارمحمدی از تهران اهدا شد. در بخش نوجوانان «الف» نیز امیرعباس کرامت ثابت از کاشمر و سحرالسادات مستوری از کاشان با دریافت لوح جشنواره و جایزه نقدی مورد تقدیر قرار گرفتند. رتبه برتر این بخش با اعطای دیپلم افتخار، تندیس مرشدترابی و جایزه نقدی به محمد کیان دامغانی از کاشان تعلق گرفت.
در بخش نوجوانان «ب» لوح تقدیر و جایزه نقدی به کوثر رحیمی از کاشان اهدا شد و رتبه برتر این بخش با اعطای دیپلم افتخار، تندیس مرشد ترابی و جایزه نقدی به مارتیا منوچهری از گرگان اختصاص یافت. در بخش طلاب لوح تقدیر و جایزه نقدی جشنواره به ابوالفضل درخشان، مصطفی اسدی و مجید جعفرپور اهدا شد. در بخش مقالات و پایان‌نامه‌های پژوهشی سیده طاهره حسینی مورد تقدیر قرار گرفت و رتبه برگزیده این بخش نیز با اعطای دیپلم افتخار، تندیس مرشد ترابی و جایزه نقدی نیز به نگار صحرانورد اختصاص یافت.
پاتوق سه‌شنبه‌های نقالی یک پیش‌بینی نویدبخش
این آیین اختتامیه، پایان مسیر رویداد سراسری نقالان علوی نیست، چراکه حسین ظاهری دبیر گفته است: «از آنجا که طیف وسیعی از علاقه‌مندان به نقالی و پرده‌خوانی در تهران متمرکز هستند پاتوق سه‌شنبه‌های نقالی را در حوزه هنری پیش‌بینی کردیم تا دوستان نمونه‌های نقل همدیگر را ببینند. در جمع قرارگرفتن و راجع به اجرای همدیگر صحبت‌کردن چند خیر و برکت دارد؛ اینکه به تدریج با آداب و شیوه اجرای یک مجلس سنتی آشنا می‌شوند. یک مجلس کامل شامل پیش‌خوانی، اذن رخصت، مدح و منقبت، حکایت و حکمت‌خوانی انواع تکنیک‌های گریز اجرا و ختم است در اکثر جشنواره‌ها که شرکت کردیم دیدم ناقص اجرا می‌شود و دوستان آگاهی ندارند. متأسفانه ما اساتید بزرگ را در گذر زمان از دست دادیم و جایی برای آموزش مدون این رشته وجود ندارد و جاهایی هم که کلاس آموزشی است فرم استاندارد و سنتی‌اش رعایت نمی‌شود. از این جهت پاتوق سه‌شنبه‌های نقالی را پیش‌بینی کردیم. سه‌شنبه‌های نقالی دوره و ورک‌شاپ نیست، صرفاً یک دورهمی است که در یک فضای تعاملی و در قالب انتقال تجربه دوستان اجراهای همدیگر را می‌بینند و نظر می‌دهند. ورود برای همه آزاد است.»
تحقق این پیش‌بینی، شرایط تدریجی برای آشنایی با آداب و شیوه اجرای یک مجلس سنتی برای علاقه‌مندان فراهم می‌کند و برای این هنر بسیار امید بخش خواهد بود.
نظر شما